27 yaşındaki Peter, her zaman kaygı içinde yaşadığını ve herhangi bir plan yapamayacağını söylüyor. St Petersburg’da yaşayan genç satıcı, askere alınmaktan endişe duyan binlerce Rus erkekten biridir.
Temmuz ayının sonunda Kremlin, askere alınabilir erkek havuzunu genişletme kararı aldı. Limit üç yıl artırıldı. Peter, bu değişiklikten etkilenebilecek milyonların ortasında.
Daha önce, 18 ila 27 yaş arasındaki tüm sağlıklı erkekler askeri eğitimden geçmek zorundaydı. Bu yaş sınırı 30’a yükseltilmiştir.
BBC’ye konuşan Peter, ev almaya hazırlandığını ancak şimdi eşiyle birlikte gelecekle ilgili tüm planlarını rafa kaldırmak zorunda kaldıklarını söylüyor:
“Önümüzdeki Ocak ayından itibaren askere alınabilir ve Ukrayna’da savaşmak için gönderilebilirim. Orduya katılıp başka birinin davası için ölmek istemiyorum.”
Aynı dönemde çıkarılan bir yasa ile Rus devleti de diğer durumlarda erkeklere verilecek para cezasını 10 kat artırarak 315 dolara çıkarıyor.
Rus hükümeti geçen sonbaharda 300.000 yedek askeri seferber etme kararını açıkladığında, on binlerce asker ülkeyi terk etmişti.
Yetkililer bu durumda bir kaçıştan kaçınmak için yedek askerlerin ülkeyi terk etmesini yasaklıyor.
‘Kızımın huzur içinde yaşamasını istiyorum’
Moskova’da bir fabrikada çalışan Alex, kritik işler yaptığı için seferberlikten muaf tutuldu.
Ancak iki hafta önce işe alım müdürlüğünden telefonlar ve broşürler almaya başladı.
“Gelip muafiyet belgemi almam gerektiği söylendi. Kuşkuluydum ama yine de gitmeye karar verdim” diyor.
Müdürlükteki yüksekler ona “adam olması ve belgelerin arkasına saklanmaması” gerektiğini söylediler.
Daha sonra seferberlik durumunda askere alınabileceğine dair bir rütbe belgesi damgalandı.
Buna karşı çıkmaya çalıştığında kendisine “anavatanı için ölmeye hazır olması gerektiği” söylendi.
Alex daha sonra olanları anlatıyor:
“Kavga etmek ya da ölmek istemediğimi, kızımın huzur içinde yaşayıp büyüdüğünü görmek istediğimi söyledim.
“Asker bana, çağrıldığımda teslim olmazsam 15 yıl hapis cezasına çarptırılabileceğimi söyledi. Dişçiye gitsem bile beni savaşa gönderebilirler.”
Nisan ayında Rusya’da çıkan yeni bir yasa ile askerlik davetiyeleri dijital olarak erişime açıldı.
Bu sayede fiziki mektupla yapılan resmi davetin istenilen kişiye iletilme şansı arttırılmıştır.
Alex kaygı seviyesinin dorukta olduğunu söylüyor ve “Eşim kızıma hissettirmemeye çalışıyor ama benim sıkıntıda olduğumu biliyorlar” diyor.
“Profesyonel askerler nerede?”
İşgalin başında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yedek kuvvetlerin davet edilmeyeceğine dair söz vermişti.
Ancak, yedek kuvvetlerin Ukrayna’da savaşmak için gönderildiğine dair kanıtlar var.
BBC Rus Servisi, çatışmada en az 57 yedeğin öldürüldüğünü tespit etti.
İki ülke sınırlarına yüzlerce yedek asker konuşlandırıldı.
Valentina’nın 19 yaşındaki oğlu da Bryansk bölgesinde bir araştırma görevinde.
Annesi bu bölgeye hep roket atıldığını söylüyor:
“Bu gerçekten yedek askerler için uygun bir iş mi? Neredeyse hiç eğitim almadılar. Sınır muhafızları ve profesyonel askerler nerede?”
Valentina, sayısız şikayetine anlamlı bir yanıt alamadığını söylüyor.
Rus devleti, savaşta şehit olan askerler hakkında resmi açıklama yapmaktan çekiniyor.
BBC ve Rusça yayın yapan Mediazona web sitesi tarafından yapılan araştırma, 29.000’den fazla savaşçının öldürüldüğünü ismen doğruladı.
Öldürülenler arasında Wagner paralı asker grubuna bağlı savaşçılar da var.
Gerçek rakamın bunun en az iki katı olduğu tahmin ediliyor.
