“Türk girişimciler, yabancılardan çok daha hızlı hareket ediyor”
Sevilay ÇOBAN
Decacorn Angels CEO’su Duygu Eren…Bir melek yatırım ağı şirketinin kurucusu… İş hayatına yüksek lisans yaparken yayıncılık sektöründe faaliyet gösteren aile şirketinde yönetici olarak başladı, sonra kendi yolunda ilerlemeye karar verdi…
14 yıldır aktif olarak erken aşama girişimlerin yatırım ve yönetim süreçlerini yönetiyor. 2019’dan 2024 Şubat ayına kadar dünyanın en büyük melek yatırım ağı olan Keiretsu Forum Türkiye’nin genel müdürlüğü görevini de yürüttü. Eren, DÜNYA gazetesine verdiği röportajda, Türkiye’deki girişimcilik ekosistemi, melek yatırımcılığın yaygınlaşması, büyüme alanları ve globalden görünümümüz gibi pek çok konuyu ele aldı.
Türk diyasporasındaki girişimlere yatırımcı sağlıyor
Decacorn Angels olarak Türk girişim ekosistemine yönelik hedefleriniz nelerdir?
San Francisco merkezli Decacorn Angels, 10 milyar dolar ve üzeri değerlemeye ulaşarak decacorn olma yolunda, yenilikçi ürünler ve çözümler geliştiren erken aşamadaki girişimleri desteklemek amacıyla kuruldu. Türkiye’nin tek global melek yatırımcı ağıyız. Sadece Türkiye’deki girişimlere yatırım yapmıyoruz. San Francisco’daki Decacorn Angels, bizi besleyen bir yapı olarak Türk diyasporasındaki girişimlere de ulaşmamızı sağlıyor. İyi girişimlerin Türkiye’den yatırım almasını sağlamak birinci hedefimiz.
Türkiye’deki girişimcilere ve melek yatırımcılara nasıl imkânlar sunuyorsunuz?
Teknolojiyi ve sektör uzmanlığını devreye sokarak, Decacorn Angels veri tabanı yatırım sürecini hızlandırarak yatırımcıların gelecek vaat eden girişimleri keşfetmelerini, değerlendirmelerini ve finanse etmelerini kolaylaştırıyoruz. Decacorn Angels olarak, yıkıcı teknolojilerin ve çığır açan girişimlerin büyümesini de hızlandırmak amaçlarımızdan biri. Aylık yatırım toplantılarımızla geleceğin Decacorn’ları olma potansiyeline sahip girişimcileri yatırımcılarımızla bir araya getiriyoruz.
Girişimcilere 500 milyon TL’lik yatırım sağladı
Bugüne kadar kaç yatırım tamamladınız?
Küreselde iyi girişimleri sermaye sahipleriyle buluşturmak için Kuzey Amerika ve Avrupa’da faaliyet gösteriyoruz. Global çapta en iyi anlaşma akışına erişim sağlarken, her ay 100’den fazla başvuru alarak, bugüne kadar 10 yatırım tamamladık. Bugüne kadar desteklediğimiz erken aşama girişimler 500 milyon TL’den fazla yatırım aldı. Şahsi olarak yaptığım yatırımların da 6 tanesi exit (çıkış) yaptı.
Globalde hedefleriniz nelerdir?
Türkiye’nin ardından İngiltere’de yeni bir açılıma hazırlanıyoruz. Haziran ayı sonunda çalışmalarımız tamamlandı. Bu açılımla İngiltere’de Decacorn Angels’ın daha fazla tanınmasını ve aynı şekilde hareket edeceğimiz bir yapının oluşmasını sağlayacağız. Bununla beraber Türk girişimlerinin yurtdışında globale açılmaları, o pazarlarda da satış yapabilmesi ve müşterileriyle bir araya gelebilmesi çok önemli.
BKS lisansı al, yatırımın vergiden muaf olsun
Yeni nesil melek yatırım ağı ne demek?
Yeni nesil melek yatırım ağı, teknoloji ve dijitalleşmenin etkisiyle geleneksel melek yatırımcılığın evrilmiş hali olarak tanımlanabilir. Decacorn Angels olarak melek yatırımı yeniden şekillendiriyoruz. Türkiye’de bence iki şeye ihtiyaç var şu anda. Bir tanesi daha çok melek yatırımcının olması. Melek yatırımcı olma potansiyeli taşıyan insanların da bilmesi gereken şeyler var. Örneğin Decacorn Angels, akredite bir melek yatırım ağı.
Melek yatırımcılar, Bireysel Katılım Sermayesi yani BKS lisansı dediğimiz lisansı bizim üzerimizden alabiliyor. Peki, bu lisans ne işe yarıyor? Mevcut uygulamada; her sene yapılan yatırımın bir milyon TL’ye kadar olan kısmının %75’i kişisel gelir vergisinden düşülebiliyor. Bu da lisanslı melek yatırımcılara özel dünyada sadece Birleşik Krallık ve Türkiye’de uygulanan bir sistem. Bu da yatırımcılar açısından çok büyük bir ayrıcalık. O yüzden bence lisanslı melek yatırımcıların sayısı artmalı ve iş insanları bunu mutlaka öğrenmeli. Bize gelip başvuruda bulunan melek yatırımcılar 2 hafta içinde lisansını alabiliyor.
Türkiye girişim ekosistemini global ile kıyaslarsak neler söylersiniz?
Türkiye, girişimcilikte özellikle son 5 yılda çok büyük bir ivme kaydetti. Türkiye’nin hem geldiği hem gittiği noktada gerçekten Avrupa ve MENA bölgesinde birincilikteyiz. Çok ciddi yatırımlar var, özellikle erken aşamalı girişimlere. Dünyada ekosistem ileriye giderken Türkiye’de de ileriye gidiyor. Geçen ay boyunca ABD’deydim.
Şunu net olarak söyleyebilirim ki; bizim Türk girişimcilerinin yabancı girişimcilerden asla aşağı kalır yanı yok. Hatta bence bazı noktalarda çok daha hızlı hareket ediliyorlar. Türkiye’de 200’den fazla GSYF kuruldu ve bunlar işlevsel olmaya başladı. Sevindirici bir durum ve 2024’ün artılarından bir tanesi. Ancak Türkiye’de exit sayısında arzu edilen rakamlara gelemedik. Bu senenin çok daha fazla yatırım haberi ve en az birkaç exitle kapanacağını düşünüyorum. Yatırımlarda azalma değil bilakis artma söz konusu.
Unicorn ve decacorn yolundaki girişimlere tavsiyeler
Girişimcilere tavsiyem; finansal projeksiyon üzerinden değil gerçekleşmiş metrikler üzerinden büyüme hikâyesi anlatarak yatırım talep etmeleri. Yatırım alacakları finansmanı nereye, nasıl harcayacaklarını göstermeleri, büyüme projeksiyonlarını ayakları yere basarak anlatmaları yatırımcılar açısından önemli. Değerleme noktası da yatırımcılar için hassas konulardan biri. Yatırım almak isteyen girişimlere bir diğer önerim de; Melek Yatırım Ağları veya Girişim Sermayesi şirketlerinin yatırım kriterlerini öğrenmeleri. Örnek olarak, fikir aşamasında yatırım yapmayacak olan bir kuruma başvurmak zaman kaybıdır. Yatırım şirketlerine ulaşmada referans veya network en hızlı yoldur.